Waar ben je dankbaar om? Wat wil je loslaten? Voel je al de lentekriebels?
Een tijdje zag het ernaar uit alsof de zomer van 2023 niet wou stoppen – extra warme dagen nodigden uit om nog eens te gaan zwemmen of de ligstoel onder de boom te zetten. Iewat koudere nachten en vooral kortere dagen maken wel duidelijk dat de volgende seizoen er is. Spijtig als met de verkleuring van de bomen ook het gezeur over “vuiligheid” begint 🙁 Begrijpelijk als een mens moe is van veel verplichtingen en niet nog bladderen rapen als taak bovenop wil. Echter, in veel gevallen hoeft dit sowieso niet – en vooral niet het afkraken van bomen! Dankbaarheid is eerder van pas want dankzij bomen kunnen we überhaupt ademen – en eten! Want dankzij de verterende bladderen ontstaat vruchtbare aarde, en ja fotosynthese geeft zuurstof. Aan jou moet ik dit wellicht niet uitleggen 😉 Daarom: Laat die bladderen maar waar ze zijn, vooral onder struiken en in de borders. Daar vormen ze ook een knusse plaats voor allerhande nuttige beesten om te overwinteren. Uiteraard mag het stoep en (tegel) paadjes vrij gehouden worden zodat niemand valt als de regen van het oude blad een brij maakt. En voor de rest… mag je gerust wat lui zijn 😉
Nu is ook de tijd om oogst op te slagen – zowel letterlijk als figuurlijk.
Wie lekkers in zijn tuin heeft die weet dat nu het moment is om overvloed te “vangen” voor de wintertijd.
Wie met een idee / project bezig was die mag kijken welke “zaadjes” wel goed gelukt zijn en welke “vruchten van het werk” je nu kunt plukken. Waar ben je trots op? Wat lukte goed?
Neem er even tijd voor om stil te staan bij deze vragen en neem de goede ervaringen mee – werk met wat werkt! Dit gevoel van dankbaarheid en vreugde is een fantastische drijfveer om volgende stappen aan te gaan. En dit heeft niets met arrogantie te maken, hé. Veel beter dan “het lukt toch nooit” of “het is nooit goed genoeg” of “ik wil wel maar ik kan niet”… Jawel hoor, goed bezig! Telkens het doel voor ogen houden en stappen nemen maar, bijleren, aanpassen en groeien. Dit ken je wellicht ook: Terwijl je bezig bent komen inzichten & inspiratie binnen, en kriebelt het dan ook van goesting om dít nog eens te doen en dát anders… Dat is net zoals in een rijpe vrucht ook al nieuwe zaden wachten om te groeien. In de samentuin waren we letterlijk aan het oogsten van tomaten, komkommers, paprika, bonen, warmoes, meloenen… met een heerlijk gevoel van overvloed en te kunnen delen, samen genieten. Telkens had ik ook wel de reflex om best wat zaad uit die geoogste vruchten bij te houden. Enerzijds is het leuk om de lekkerste volgend jaar opnieuw te kunnen zetten, en anderzijds is het tof om zaad & hun verhalen te kunnen doorgeven / ruilen met anderen en zo te verleiden voor meer lekkers & moois rondom heen (Verkopen is idd ook een optie om middelen voor de samentuin te verwerven bv). Een gevoel van verwondering en dankbaarheid vult me dan als al die zaden dan in verschillende potjes zitten. Ik kan dan al die kleuren, geuren en smaken al voor me zien… En ook wat spanning: gaat het wel lukken? Zal het op de juiste moment op de juiste plaats terecht komen? Gaat het weer meespelen? Welke recepten wil ik nog uitproberen…? Ja, het blijft boeiend 😉
De herfst is ook een uitnodiging om los te laten – net zoals de bladderen nu van de bomen vallen en compost voor nieuwe groei vormen. Wat was handig in het verleden maar dient nu niet meer? Wat bleek toch niet zo goed te lukken zoals gedacht? Welke verwachtingen waren onrealistisch?
Ook hier geldt: de ervaringen en nieuwe inzichten meenemen, maar niet in verwijt of schuld blijven hangen. We hadden toen een goede reden en gewoon niet de kennis ie we nu hebben. De kunst is dan om te kunnen zien als iets niet meer relevant is en nieuwe manieren handiger zijn, ook al is het soms spannend. Vooral als we een oordeel op eigen of andermans “stomheden” plakken dan wordt het een last ipv natuurlijke evolutie. Raar soms dat we “gelijk” willen houden ipv nieuwe kansen ontdekken, hé?
Oorspronkelijk was dit ook de reden van Halloween: Omarmen dat dingen zelden lopen zoals gedacht, dat het leven altijd wat verrassingen en uitdagingen paraat heeft. Dit toont zich in de gewoonte om verkleed als boze geesten of heksen enz rond te lopen, waarmee je best speels omgaat ipv te verzuren… Uiteraard is het ook een herinnering dat we dankzij het werk van onze voorouders en ons “vroeger ik” (ook een vorm van oude geesten) nu staan waar we staan. Veel wat ons vanzelfsprekend lijkt hebben zij met zweet en tranen te weg gebracht. Dit is zeker ook reden genoeg om dankbaar om te zijn en te vieren, zonder verplichting om (krampachtig) te blijven kopiëren. Idd deden zij ook niet alles perfect en zijn hun oplossingen de problemen van vandaag, maar overal gaat het best goed en zijn we allemaal gewoon mensen die ook eens fouten doen. Daarin ligt de uitnodiging om nog veel potentieel te zien voor nog meer ongelooflijke daden om iets moois van de wereld te maken (ipv hulpeloos of verzuurd naar de problemen te kijken). Ooit waren bepaalde ideeën nuttig, maar soms is het tijd voor iets nieuw. Het “oude” (ervaringen dus) mag gelijk compost zijn dat voeding geeft – goed gedaan is het niet vies maar juist een boost. Wel opletten om niet té snel ermee te zijn, maar het laten rijpen 😉 Dit proces waarderen is veel nuttiger dan te streven naar “alles direct perfect doen” – want dit is mss een nobel streefdoel maar geen geschikte strategie voor een vervuld leven (wat en hoe niet verwarren dus, een vooral het waarom in oog houden)…
Uiteindelijk willen we toch allemaal hetzelfde, hé? Gelukkig zijn en de mensen rond ons heen gelukkig zien.
Hoe precies dit gaat lukken dat is wellicht een zoektocht door elke dag opnieuw zijn best te doen en vooral: samenwerken met gelijkgestemden! Hiervoor zijn er keuzes genoeg – begin met wat je leuk vindt: samentuin, oudergroep, buurtcomité…? Ben je bang dat je er geen tijd voor hebt? Dan vergis je wellicht in de voordelen en de steun die je door dergelijke groepen kunt ervaren – gewoon al de mentale rust om even uit je probleem te komen, door tips of hulp die je soms onverwachts krijgt en je veel moeite spaart. Uiteraard is het belangrijk dat je jouw grenzen kent zodat je de balans van activiteiten en rust kunt houden. Gewoon doen en ervaren dat door cocreatie soms écht wonderen gebeuren…
Even praktisch: Als je gewoon direct aan de slag wilt voor meer bloei, dan is NU in de herfst het ideaal moment om er iets aan te doen: bloembollen en vaste planten planten! Later vanaf eind november tot januari kunnen ook bomen en struiken geplant worden. In deze periode zijn ze in rust en kunnen ze de verplanting het beste verwerken. Ook al zijn de temperaturen (erg) laag, de groei van wortels gaat toch wel door. Daarom zijn bomen beter bestendig tegen droogte bijvoorbeeld als ze eind november geplant zijn ipv in maart. Deze hadden gewoon meer tijd om zich te vestigen en al op zoek naar symbiose met het bodemleven te gaan. Boeiend thema, hé? Daarom herhalen “groene jongens” ook altijd om geen bodemverstorende technieken te gebruiken (zoals spitten & spuiten). Uiteraard kan je bij het planten niet omheen een gat te graven. Dat hoeft echter enkel groot genoeg te zijn en hoef je ook geen potgrond, compost of andere dingen bij te mengen (je rug zal dit appreciëren 😉 ). Compost mag wél op de boomspiegel – niet tegen de stam! Best grassen errond weghouden, eventueel houthaksel of nuttige kruiden en bloemen erbij zetten (zoals smeerwortel, marjolein, margrieten, citroenmelisse…). Ook opletten dat je de boom niet de diep zet en nar de juiste afstanden onderling als ook naar de perceelsgrens kijken, hé 🙂
Soms weet je heel goed wat je wilt, maar soms is het wat zoeken? Kijk dan even rond voor inspiratie: wat staat er zo in andere tuinen, hoe ziet het eruit, wat trekt je automatisch aan…? Neem dan de plantenwijzer (bv van Velt vzw of GroenVanBijOns) en boomwijzer erbij om na te gaan welke eigenschappen ze hebben en welke standaardvereisten. Gewoon dat het elders groeit is niet per se teken dat het ook op de plaats gaat lukken die jij voor ogen had. Dus altijd even checken. Stap voor stap kan je dan een mooie samenstelling opmaken en aan de slag gaan. Let op dat je daarbij geen hoofdpijn krijgt want idd is de info soms overweldigend en kan je verdwalen in de eindeloze wereld van keuzes… Het is dan goed om even terug te komen bij de essentie en bij je doel – gelukkig zijn in je tuin, hé? Weet dat er hierbij ondersteuning voor je klaar staat om dit helder te krijgen, en uiteindelijk de juiste plant op de juiste plaats te zetten. Geef gerust een seintje als je een gepaste plan wilt opmaken. We doen niet liever dan twijfels en frustraties uit de weg ruimen zodat de weg vrij is voor tuinplezier<3 Jij verdient net als alle anderen dat je helemaal kan thuiskomen in een omgeving dat een oplaadpunt voor jou is en geen last.
In geval dat jij al helemaal je weg hebt gevonden en je tuinparadijs hebt gecreëerd, dan kan je tuinplezier ook als cadeau geven. Zalig om dierbaren meer kleur, geur, smaak en beleving te gunnen – en tegelijk de wereld een stukje mooier te maken. Tuin per tuin gaat zo wél het aardse paradijs opleven – samen maken we het waar !